La asesina en serie investigada por matar a una anciana en A Coruña: "egoísta y un poco autoritaria"

Nos primeiros meses de 2006 unha sensación de pánico apoderouse de Barcelona . Unha onda de roubos en vivendas puña en xaque a política policial da Generalitat. Os Mossos completaran a substitución da Policía Nacional e a inseguridade converteuse nun gran tema de debate. Entre o 10 de xuño e o 5 de xullo houbo que engadir un problema adicional: unha serie de crimes e asaltos a mulleres maiores que vivían soas obra dunha misteriosa, e moi perigosa asasina en serie. A sensación de inseguridade era tan grande que os Mossos tiveron que pedir, nun comunicado inédito, ás potenciais vítimas que non abrisen as portas das súas casas a descoñecidas. Esa era a situación.

“Toda a cidade converteuse no taboleiro de xogo dunha insólita partida: máis de douscentos Mossos enfrontándose a unha sombra que aparecía nunha imaxe borrosa. Unha muller, nin moi alta nin moi baixa, nin tampouco moi maior nin moi nova, empezara a asaltar anciás nos seus propios domicilios. A presión para a policía autonómica, que só facía un ano que asumiran as competencias na capital catalá, era máxima. Todo comezou o 10 de xuño coa aparición do cadáver de Pebida, de 83 anos, que vivía soa no seu piso de Nou Barris. A morte fora por asfixia e só roubábanlle un colar e unhas moedas”.

O xornalista Carles Porta narra desta forma tan gráfica na serie documental Crimes (dispoñible en Netflix e Movistar) eses trinta días nos que a Cidade Condal viviu unha auténtica psicose provocada por Remedios Sánchez Sánchez, quen ata a súa detención asfixiou e matou a tres anciás, intentouno con outras catro, unha librouse xa que o seu marido estaba en casa e perpetrou oito roubos con violencia en vivendas de mulleres ás que coñecía polas rúas ou en parques de Barcelona, establecía contacto con elas e, por distintas razóns, acababa nas súas casas onde consumaba as tropelías. Agora está a ser investigada por matar a unha anciá na súa casa da avenida de Monelos, na Coruña, durante un permiso penal no cárcere de Teixeiro, onde cumpre a condena imposta en 2008 polos seus tres asasinatos.

Non encaixaba co perfil de criminal

Remedios era unha emigrante galega nada o 22 de xullo de 1957 en San Cristóbal de Dormeá, unha parroquia de Boimorto, que traballaba de cociñeira no restaurante Ou Cebreiro de Barcelona, situado xusto á beira da comisaría de Policía da rúa Balmes, e á que todo o mundo que a coñecía definiuna como “unha persoa moi normal”. “Certo que era fría e forte, pero tamén moi traballadora. Nunca miraba o reloxo”, revelaba o 6 de xullo de 2006 ao Correo Gallego ManuelMéndez , natural da Fonsagrada e dono do local onde a asasina en serie “preparaba unhas das tortillas máis saborosas da cidade”.

O seu xefe non deba crédito ante a dobre vida de Rémea , como a coñecían no restaurante e no seu barrio e, non sen humor, recoñecía que “este era o mellor sitio para esconderse, pois ela trataba a diario con policías, aos que servía cafés e preparaba bocadillos, tortillas...”.

Tampouco ninguén entendeu nunca nada tanto en Dormeá como en Ou Cando, outra pequena aldea de Boimorto onde residiu a familia de Remedios Sánchez, cando un redactor deste xornal (por aquelas datas) intentou indagar no perfil da asasina. “Os comentarios sobran, non me interesa falar diso para nada. Son da familia e non vou dicir nada”, dixo un parente moi próximo erixido nunha especie de voceira naqueles días de tolemia informativa onde todos os veciños da zona pecháronse nun único comentario: “Tanto ela como a súa familia eran humildes pero moi traballadores”, afirmaron.

Unha personalidade "libre de patoloxía"

Os Mossos concluíron que a asasina necesitaba diñeiro, seguramente para o xogo, mentres que no informe pericial psiquiátrico sinalábase que “non presenta signos de enfermidade mental activa” e “a súa personalidade está libre de patoloxía”. Descartaron que tivese algún tipo de trastorno mental e non existían indicios de que os sufrise. En canto ás súas facultades mentais, dicían os expertos, “áchanse conservadas” e sinalaban que “se considera egoísta, un pouco teimosa e con mal xenio” ademais de “pechada e un pouco autoritaria”.

O certo é que esta muller galega tiña un grave problema co xogo e era asidua de locais de comecartos e bingos. Esa adicción puxo fin ao seu matrimonio (estaba casada e tivo dous fillos xemelgos que nin sequera se prestaron a declarar no xuízo a instancias do seu avogado) e a unha relación posterior cun taxista. Que rompeu xusto antes de que a ela disparáseselle no cerebro esa especie de gatillo mental que a empuxou aos roubos violentos co obxectivo de recadar diñeiro para frear a súa ansiedade polo xogo, unha consideración que o tribunal descartou: non se lle diagnosticou a ludopatía.

A fiscal foi contundente e acusouna de ser unha muller “fría e calculadora” que “coñecía, sabía e quería facer o que fixo” e actuou como “un depredador buscando á súa peza” que “sempre eran persoas moi vulnerables que, pola súa idade, non podían defenderse”.

O certo é que ela sempre se negou a recoñecer os delitos, nin ante os Mossos, nin fronte ao xuíz instrutor nin sequera no xuízo onde se limitou a dicir que “eu sería incapaz de facer algo así” aínda que si que se queixou de que a definisen como unha muller sen escrúpulos: “Implícome nas cousas que fago, son demasiado boa, non nerviosa e pouco impulsiva”.

Xusto dous anos despois de aquel mes negro, o 3 de xullo de 2008, Remedios Sánchez foi condenada na Audiencia de Barcelona a 144 anos, cinco meses e 29 días de prisión polo asasinato de tres anciás, por cinco delitos de asasinato en grao de tentativa, sete delitos de roubo con violencia e un de furto. “Buscou deliberadamente ás súas vítimas e planeou as súas agresións co fin de eliminar calquera defensa e asegurar a execución do seu propósito”, sinalaba a sentenza que foi recorrida en casación ante o Tribunal Supremo, quen a desestimou.

Desde entón cumpre a pena en cárceres cataláns e o seu nome xa aparece asociado ao de Margarita Sánchez, A Viúva Negra de L´Hospitalet, detida en 1997; e Enriqueta Martí, A Vampiresa, en 1914, como as tres grandes asasinas en serie da capital catalá. Desde hai case unha década está internada no penal de Teixeiro, en Curtis, A Coruña.

Protagonista da primeira gran investigación dos Mossos

O caso da Matayayas, como se titula o capítulo que se lle dedica nesta serie documental, foi a primeira gran investigación dos Mossos tras substituír á Policía Nacional nas cidades catalás e provocou un despregamento de medios poucas veces na historia policial de España. As autoridades políticas sabían o que se xogaban e proporcionaron todo tipo de medios para solucionar un problema de orde pública que inquietaba moito en Barcelona.

Dubidábase da capacidade dos Mossos para enfrontarse a esta situación e pouco faltou para que todo fósese ao traste. Á fronte do operativo estaba Joseph Lluis Trapero, que chegou a ser o Maior dos Mossos e que tivo un papel destacado durante o Procés e a orde era tallante: non pedir axuda á Nacional. Unha vez que tiveron confirmación da identidade da asasina en serie e que traballaba nun restaurante xusto á beira dunha comisaría, a cúpula da policía autonómica arriscouse a que puidese volver matar ou desaparecer antes que avisar aos seus colegas.